دکتر نادر هوشمندیار

زن ایستاده تا نان روزانه و نخ های گلیمش را که می خواهد ببافد را  بخرد. نخ ها دارای رنگ های مختلفی در کنار دکان سبز میدان بازار تهران است. زن چادرش را به دندان گرفته دوباره روی سرش می کشد و از پلاستیکی مقداری پول و خرد پول که در آن ذخیره کرده بود، چند هزار تومانی بیرون می آورد و به مرد فروشنده می دهد و دوباره کیف دستی اش را از داخل کیف کهنه و رنگ رو رفته بیرون می کشد و چند سکه ای تحویل فروشنده می دهد ، زن در این خصوص مقداری پول کم آورده ، شرمنده کیسه پلاستیکی را تکان می دهد و با افسوس و لب گزیدن از نبود نقدینگی به محل کار خود بر می گردد. چرخ خیاطی تولیدی و دار گلیم انتظارش را می کشد و عده ای از زن هایی که محجبه هستند ، با دست هایی پینه بسته منتظر بازشدن خانه تولیدی به به مساحت 12 متری نشسته اند ، در این اتاق تولیدی، یازده زن همکار هستند . اگر چه همه آنها سرپرست خانوار نیستند ، اما به تنهایی یکی از کمک خرج های خانه محسوب می شوند ، که تا وقتی حقوقشان در کنار حقوق بگیران دیگر خانه قرار گیرد ، خرج با دخل هم خوان خواهد شد . صفحات آگهی روزنامه ها پر است از کارهایی که دیگر زنان از انجامشان بیزارند . زنان سرپرست خانواری که حتی اگر روزنامه ها ، دولت ، بخش خصوصی ، کارفرما یا حتی وزارت کار برایشان کاری دست و پا نکنند ، خودشان کار می سازند ، اگر سری به کابین های مخصوص زنان در مترو بزنید ، نمونه عینی این کارآفرینی به دست زنان نان آور خانه را می بینید ، آنها با همه مشقت کار می کنند ، حتی اگر این کار به قیمت از دست دادن اجناسشان که دست پلیس مترو یا نیروی انتظامی می افتد یا عاملان شهرداری که کالاهای آنان را با لگد به این طرف و آن طرف پرت کرده ، یا همگی آنها را در پشت وانتی که مملو از آشغال های متفرقه جهت بازیابی است ، می ریزند . با یک دید آماری ، شمار رو به افزایش زنان سرپرست خانوار از یک طرف و زنانی که بچه هایی در بغل یا در پشت یا در دست در خیابان های بالای شهر تهران پرسه می زنند یا گدایی می کنند ، جایگاه این زنان در شرایط بحرانی کشور به ویژه در تهران قرار دارد. آیا به نظر شما آسیب های اجتماعی در کدام یک از این طبقه زنان تعریف شده اند ؟ از یک طرف این هشدار برای، مسئولان اقتصادی در نبود چشم انداز تولید یک زنگ خطر است و از طرف دیگر، در شاخص های دیگر اجتماع، نظیر بیکاری، احتیاط به مواد مخدر، ازدواج مدرن به سبک عقد موقت، زنگ فقر و فحشا نیز به صدا درآمده و از همه مهمتر فرضیه فعلی مردان و زنانی که در خیابان پرسه می زنند و می توان گفت اینها نوعی فرار از جامعه نوین با عنوان عقد موقت یا صیغه را به دنبال خواهند داشت. این یکی از معضلات اجتماعی و توهین به شعور زنان ایران زمین خواهد بود.

افزایش بزه های اجتماعی که ناشی از فقر اقتصادی و و نبود حداقل در آمد برای زیستن است، از مسائلی است که می توان از آن حرف زد. گسترش فقر ، نابسامانی اقتصادی و تنگنا در معیشت زنان در نبود چرخه تولید حکایت کرد. در مملکتی که نفت به عنوان ثروت ملت از زمین های اقتصادی فواره وار را به هوا می برد و در دلان های چرخه اقتصادی نا پدید می شود. در این خصوص راه کارهای آسیب های اجتماعی را کجا خواهیم یافت ؟

جان کلام، موارد یاد شده، آسیب شناسی در نبود تولید، فقر اقتصادی - معیشتی، نابرابری در توزیع ثروت و نبود مدیریت نیروی انسانی تولید محور را می شود پیش بینی و جستجوی کرد

* استاد دانشگاه