نگاهی به تورم زیر 15 درصد
دولت از رساندن تورم به زیر15 درصد تا سال آینده سخن میگوید که اگر بخواهیم این اظهارات را موشکافی کنیم و میزان امکانپذیری آن را بررسی کنیم در ابتدا باید بپذیریم که نباید ادعا کرد این کار نشدنی است، اما بهطور دقیق نمیتوان پیشبینی کرد که شرایط آن چنان یک کاسه شده است که به قطع به این اظهارات جامه عمل پوشانده میشود. متاسفانه در فضای اقتصادی کشور، بانک مرکزی به یک طریق عمل میکند و دولت به طریقی دیگر به دنبال مدیریت این فضاست. همین شرایط عامل اصلی عدم قطعیت برای پیشبینیها براساس آمار است. در طول 36 سال که از عمر نظام جمهوری اسلامی میگذرد معمولا براساس عملکرد نادرست دولتها در مسائل اقتصادی، تورم ایجاد شده است. در این دوره هم اگر بخواهیم وزنه سنگین تورم را کاهش دهیم باید در کفه دیگر ترازو پتانسیلها و سایر عوامل موثر قرار داده شود. برای تشریح این موضوع باید توجه داشت که اگر مطابق با نرخ تورم امروز خط فقر یکمیلیون و 850 هزار تومان باشد، برای مهار این قضیه باید تزریق حقوقی متناسب با آن به اقشار گوناگون انجام شود. پس از آن نظارت بر کنترل قیمتها انجام گیرد تا بتوان امید داشت که افزایش تورم پیش نیاید یا حتی با کاهش تورم روبهرو شویم. البته باید دقت داشته باشید این عمل به آسانی ممکن نیست و نیاز به برنامهریزی و مدیریت قوی دارد. بنابراین حال که آقای طیبنیا، وزیر اقتصاد چنین اظهاراتی داشتهاند، باید برنامه و عواملی که قرار است چنین تاثیری بگذارد را اعلام کند. به عبارتی در صورتی که در کنار چنین اظهاراتی راهکارهای خود را بیان کنند میتوان میزان امکانپذیری این ادعا و کاهش تورم تا 15 درصد یا کمتر از آن را بررسی کرد. انجام این کار در فضای اقتصادی کشور بسیار مناسب است اگر راهکارها اعلام شود. صاحبنظران اقتصادی و دانشگاهی میتوانند با همفکری و پیشنهاد به دولت در این راستا نقشآفرینی مناسب کنند. متاسقانه شرایط اقتصادی ما بسیار بیثبات است. برای نمونه با اظهارات اعضای 5+1 یا نمایندگان ما در این عرصه، مثلا آقای عراقچی طی یک روز دلار از 3150 تومان به زیر 3000 میرسد و با اظهاراتی که شاید کمتر از یک روز صورت میگیرد قیمت دلار یکباره از مرز 3000 میگذرد. اگرچه نمیتوان انکار کرد که پروپاگاندا و تبلیغات سیاسی در کشور ما و در بیشتر کشورها میتواند تاثیر اساسی بر شرایط اقتصادی آن بگذارد اما با این اوصاف نمیتوان بدون اعلام راهکارها راه به جایی ببریم. در همه دنیا نیز با بیان راهکارها در جهت تبلیغات سیاسی گام برمیدارند. بنابراین در شرایط فعلی میتوان گفت این اظهارات خوشبینانه است و باید امیدوار بود مدیریتی که انجام میشود راه را به سمت پیشبرد این اهداف سوق دهد. اعلام برنامهها به معنی نقد و بررسی، آنالیز و کمک است که اگر با وجود تلاشهای قابل توجهی که دولت یازدهم در عرصههای گوناگون انجام داده است و تاکنون قابل قبول بوده است، اگر در هر بعدی به دنبال رویکرد جدید بود یا به بنبست رسید، میتواند از این نظرات و بررسیها استفاده کند. مثلا قرار است قیمتها در آغاز سال نو ثابت بماند. حال اولین سوال این است که چگونه قرار است جلوی افزایش قیمتها را بگیرند؟ بنابراین تنها عنوان اینگونه تغییرات بدون باز کردن اطلاعات مسیر و راهکارها و مدلهای علمی نه به نفع دولت است و نه به نفع مردم و البته بیش از همه باید بدانند دولت در صورت عدم اجرایی شدن اینگونه وعدهها باید بتواند دلایل موجهی برای پاسخگویی داشته باشد.
نشریه: روزنامه فرهیختگان